Το Μουσείο Γ. Γουναρόπουλου παρουσιάζει, υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ιαπωνίας στην Ελλάδα, έκθεση με αντιπροσωπευτικά έργα τριών εικαστικών, της Ντίνας Αναστασιάδου (sumi-e ζωγραφική Ζεν με μελάνι), της Μαρίας Κ. Γκίζη (Ιαπωνική μικροτεχνία-γλυπτική μινιατούρας netsuke) και της Γεωργίας Γκρεμούτη (origami χαρτοδιπλωτική), που εκφράζουν τη φιλοσοφία της Ιαπωνικής τέχνης.

Η έκθεση αποτυπώνει ένα δημιουργικό οδοιπορικό στα “εικαστικά μονοπάτια” των τριών Ελληνίδων, που προβάλλει τον Ιαπωνικό αισθητικό Πολιτισμό, μέσα από ιδέες περί απλής, διακριτικής, παροδικής ομορφιάς ή κατηγορίες της χάρης και της περιστολής του εντυπωσιασμού. Η έμφαση στη λεπτοφυή παρατήρηση της ολότητας της φύσης και στον εορτασμό του τοπίου ή στο σιωπηρά φευγαλέο και μεταβλητό, διαφαίνεται στην επιλογή των υλικών τους και της συμβολικής θεματολογίας.

Εγκαίνια: Τρίτη 8 Απριλίου 2025, ώρα 19:00

Τα έργα της Ντίνας Αναστασιάδου, ζωγραφικά (sumi-e) σε χειροποίητο ιαπωνικό χαρτί (washi) και ύφασμα, κεραμικά και χάλκινα γλυπτά (κολοκύθες, αλεπούδες), συνδυάζουν την καθημερινότητα της σύγχρονης Ιαπωνίας (όπως Τα κορίτσια του Χαρατζούκου, περιοχή του Τόκιο στη σημερινή Ιαπωνία, όπου παρατηρεί κανείς την πιο ακραία μόδα Δυτικού στυλ, ή το KoiNobori, την εορταστική ημέρα των παιδιών και τη συμβολική συσχέτιση του χαρούμενου κυπρίνου) με τις αρχές και τις φιλοσοφικές αξίες που δημιουργήθηκαν ανά τους αιώνες, ενσωματώνοντας ταυτόχρονα στοιχεία της σιντοϊστικής -σεβασμός στο πνεύμα των προγόνων- και της Βουδιστικής παράδοσης. Η επιλογή των θεμάτων της (γερανοί, ερωδιοί, λιβελούλες, παγόδες) στα μονοπάτια των συμβόλων (μακροζωία, καλοτυχία, επιμονή στους στόχους) του Ιαπωνικού Πολιτισμού, εξυμνούν από τη μία πλευρά τη φύση, καθώς για τους Ιάπωνες
“Ο άνθρωπος έχει την ίδια αξία με τα ταπεινά χόρτα, τα δέντρα, τα πουλιά και τα ζώα κι αποτελεί έναν από τους κρίκους της ζωής”, και από την άλλη μεταμορφώνονται σε στοιχεία των έργων του Χοκουσάι από τη σειρά Τριάντα έξι όψεις του Όρους Φούτζι (Τα μαλλιά έγιναν κύματα).

Η ανάγκη προστασίας της φύσης και η διαφύλαξη του κρίκου της ζωής είναι αισθητή και στα έργα της Μαρίας Κ. Γκίζη, που εμπνέεται από την Ιαπωνική μυθολογία και τις λαϊκές ιστορίες που αφηγούνται θρύλους κωμικών ή παράξενων χαρακτήρων, ζώων με υπερφυσικές ιδιότητες (όπως το κοράκι), καθώς και ιερών αντικειμένων (nyoi σκήπτρο). Τα “γλυπτικά της μονοπάτια” επικεντρώνονται σε Ιαπωνικές συμβολικές αναπαραστάσεις (λιβελούλα, ερωδιός, κολιμπρί, σπουργίτι, τζίτζικας, ίρις, ηλιοτρόπιο, ανεμώνη, λωτός), στην αναβίωση αρχαίων τεχνικών, την αυθεντικότητα και βιωσιμότητα οργανικών επιφανειών (κόκκαλο, κέρατο δορκάδας, κεχριμπάρι, φυτικό ελεφαντόδοντο, ποικιλία ξύλων) και λίθων (μάρμαρο, μαρμαρόνυχας) που επιλέγει να επεξεργαστεί, με τη μορφή αποτροπαϊκών συμβόλων (Πυγολαμπίδα ή Νυχτερινοί ψίθυροι του καλοκαιριού – λαιμοστολίδι από 19 χάντρες ojime της συλλογής Αντι-πάθος), λειτουργικών αντικειμένων ή μικρογλυπτών. Τα μαυρόασπρα (μάρμαρο, έβενος) υλικά με τα ανάγλυφα ή ολόγλυφα θέματα παραπέμπουν στην Ιαπωνική φεγγαροφωτισμένη ζωγραφική της ισορροπίας και του ρυθμού ή της ποίησης των haiku, και μετατρέπονται σε κιβωτούς προστασίας (μήνυμα διάσωσης φυσικής ομορφιάς, συμβολικών αξιών και πολύτιμων υλικών καταγραφής), ευγενών υπάρξεων που κινδυνεύουν στις ημέρες μας με εξαφάνιση.

Τα έργα της Γεωργίας Γκρεμούτη σε χαρτί, ύφασμα και πηλό επικεντρώνονται στα θέματα της ταυτότητας, του μετασχηματισμού και της μεταμόρφωσης, στην αποτύπωση της έννοιας του κενού (Ma), του χρόνου, βαδίζουν δηλαδή στα φιλοσοφικά μονοπάτια και στην Ιαπωνική μινιμαλιστική αισθητική της απλότητας και της αφαίρεσης, με έμφαση στην ουσία και στο απαραίτητο. Μέσω της σπουδής σε Ιαπωνικές τεχνικές επεξεργασίας χαρτιού και υφασμάτων, μεταμορφώνει το επίπεδο χαρτί ή ύφασμα σε γλυπτική φόρμα (“αιωρούμενα” τοπία, ζωντανά γλυπτά φωτός και σκιάς), συχνά συνδυάζοντάς τα με εικαστικές δράσεις (Διπλώνοντας Χρονοτοπία), τρισδιάστατες τεχνολογίες και επιτοίχιες εγκαταστάσεις. Όπως και η Ντίνα Αναστασιάδου στο έργο της Κήπος Ζεν (στο Κιότο), Οι Χάρτινοι κήποι της Γεωργίας Γκρεμούτη εκφράζουν μία διανοητική και συναισθηματική διαδρομή που προάγει την ηρεμία και την εσωτερική γαλήνη, αλλά και τη σύνδεση με την έννοια της φθαρτότητας και της μόνιμης ροής του χρόνου.

Οι μύθοι σαν γεωμετρικοί νόμοι του σύμπαντος και εκδηλώσεις του συλλογικού υποσυνειδήτου αποθηκεύονται στον νου σαν σύμβολα (όπως στις μικρούλες “ιερές ιστορίες” της Μαρίας Κ. Γκίζη). Οι “προσωπικοί μύθοι” των τριών Ελληνίδων εικαστικών, σε συνύπαρξη με τη Μεσογειακή τους καταγωγή, επηρεάζουν βαθιά το πεδίο της έρευνάς τους και τις αναζητήσεις τους στην οργανική ή ορυκτή ύλη (όπως η σειρά κεραμικών έργων Πλατωνικά στερεά, ιερή γεωμετρία και origami της Γεωργίας Γκρεμούτη, που εξερευνά τη σύνδεση μεταξύ των μαθηματικών και της φιλοσοφίας της τέχνης του οριγκάμι, μέσα από την Πυθαγόρεια σκέψη και τη φιλοσοφία των αρχαίων Ελλήνων, που θεωρούσαν τα μαθηματικά ως μέσο κατανόησης του σύμπαντος, του κόσμου και της ουσίας του).

Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ιαπωνίας στην Ελλάδα.

Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα των παράλληλων εκδηλώσεων εδώ.

.

κεντρική εικόνα: Γεωργία Γκρεμούτη, Χάρτινοι κήποι (λεπτ.), 2025, γλυπτική εγκατάσταση από διπλωμένο χαρτί, διαστάσεις μεταβλητές